‘Als je iets wil in het leven, moet je ervoor gaan. Ook als de weg ernaartoe hobbelig is’, zegt Meryame Kitir (38 jaar). Jarenlang was de Belgische politica met Marokkaanse roots arbeidster en vakbondsafgevaardigde bij Ford Genk. Sinds 2006 is ze actief in de politiek voor sp.a als fractieleider en parlementslid. Een vrouw met een (im)perfect parcours.

Hoe verliep de integratie van Marokko naar België voor jouw familie?

Meryame: “Mijn vader is vanuit Marokko naar hier gekomen om in de mijn te werken. Aanvankelijk dacht hij dat het een tijdelijke job was, maar toen bleek dat hij langer kon blijven, is mijn moeder met mijn twee oudste broers naar hier verhuisd. Ik ben hier geboren. Mijn vader vertelde dat hij met open armen werd ontvangen. Hij was ook nodig, want er werd volk gezocht om het vuile werk in de mijnen te doen. Destijds dacht niemand dat de mijnwerkers zich hier zouden vestigen. Daarom heeft de overheid geen werk gemaakt van integratie. De integratie gebeurde in de mijnen zelf. Mijn vader zei altijd: ‘in de mijn is iedereen zwart’, waarmee hij wilde zeggen dat ze allemaal gelijk waren.”

Je bent dan bij Ford Genk gaan werken, hoe kwam je daar terecht?

Meryame: “Na het middelbaar wilde ik eigenlijk graag verder studeren. Maar mijn vader is gestorven toen ik achttien was en ik heb toen beslist om dicht bij huis te blijven bij mijn broers en zussen. In avondschool heb ik toen graduaat boekhouden gevolgd. Overdag wilde ik ook een bezigheid. Zo kwam ik bij Ford Genk terecht.”

Je werd al snel vakbondsafgevaardigde bij ABVV. Vanwaar die interesse?

Meryame: “Een vak dat ik in avondschool volgde, was handelsrecht. In die lessen leerde ik over de rol van de vakbond in een bedrijf.  Overdag kon ik in de praktijk op Ford Genk zien wat de vakbond voor de arbeiders deed. Hier wou ik ook graag deel van uitmaken. Toen ik 20 was, deed ik mee aan de sociale verkiezingen en ben ik ook effectief verkozen geraakt. Bij de vakbond kreeg ik verschillende opleidingen: ik leerde wetteksten lezen en leerde onderhandelen. Ik bleef al die tijd ook het werk aan de band verderzetten. Ik wou de voeling met de werkvloer niet verliezen.”

De sluiting van Ford Genk heeft een grote impact gehad op duizenden Limburgers. Hoe heb jij dit beleefd? 

Meryame: “Dat was één van de moeilijkste periodes uit mijn leven. De vakbond had nog maar net een akkoord (namelijk werkzekerheid tot 2024) afgesloten met de fabriek, toen Ford plots éénzijdig die afspraak verbrak. Ze kwamen hun woord niet na. Duizenden mensen stonden op straat. Dat was emotioneel zeer zwaar. Voor ons was het werk bij Ford meer dan een job en een loon aan het einde van de maand.”

“Duizenden mensen stonden plots op straat. Dat was emotioneel zeer zwaar.”

“We zijn nu vier jaar verder. Twee derde van de mensen van Ford heeft vandaag een job. Er zijn toen zeer veel inspanningen geleverd, ook door de politiek, om iedereen aan het werk te krijgen. En met succes. Genk heeft vandaag minder werkzoekenden dan voor de sluiting van de fabriek.”

Momenteel ben je één van de leading ladies van de Vlaamse politiek, dankzij of ondanks jouw migratieachtergrond. Is dat iets waar je fier op bent?

Meryame: “Als ik als inspiratie kan dienen voor mensen met een andere achtergrond is dat heel fijn. Maar ik ben eigenlijk gegaan om de spreekbuis te worden van de arbeiders, niet omwille van mijn achtergrond. Ik ben lange tijd de enige arbeider geweest in het parlement. Tot de sluiting van Ford ging ik elke vrijdag nog aan de band staan in de fabriek. Ik vond het belangrijk om beide te blijven combineren. In de week werkte ik aan wetteksten voor de arbeiders, op vrijdag kon ik met hen de voorstellen bespreken die ik wilde neerleggen in het parlement.”

“Ik ben lange tijd de enige arbeider geweest in het parlement.”

Heb jij enkele tips voor toekomstige politici met een migratieachtergrond?

Meryame: “Politiek is geen gemakkelijke stiel. Ik ga daar niet flauw over doen. Het is een harde wereld. Het is daarom belangrijk om dicht bij jezelf te blijven. Je mag jezelf nooit verloochenen. Ik zie mijn migratieachtergrond als een pluspunt. Maar voor mij gaat politiek niet over mezelf. Politiek gaat over de mensen. Je achtergrond mag niet de drijfveer zijn om aan politiek te doen.”

Waar liggen volgens jou de uitdagingen van de multiculturele samenleving?

Meryame: “We leven in en gepolariseerde samenleving. We zien die verharding niet alleen in eigen land, maar in heel Europa. Daar moeten we tegen vechten. We leven in 2018 en we kunnen niet terug in de tijd. We gaan mensen toch niet uitsluiten omwille van hun achtergrond? Samenleven is een werkwoord. Destijds hebben we aan een zeel getrokken voor gelijke rechten voor vrouwen en later voor holebi’s. Die strijd moeten we verderzetten voor alle mensen die vandaag worden uitgesloten.”

“Samenleven is een werkwoord.”

Je hebt een druk professioneel leven als politica. Hoe probeer je dit in balans te brengen met jouw privéleven?

Meryame: “Als je een drukke job hebt, is het belangrijk om de balans goed te houden. Daarom ben ik twee jaar geleden heel bewust in Genk gaan wonen. Ik was te lang onderweg van Maasmechelen naar Brussel en terug. Het heeft mijn leven echt wel aangenamer gemaakt. Ik zeg ook aan familie en vrienden dat ze aan de alarmbel moeten trekken als ik te veel met mijn werk bezig ben.”

Durf je jezelf wel eens te vergeten en hoe ga je hiermee om?

Meryame: “Ik kom uit een groot gezin met elf kinderen. Er is heel goed voor mij gezorgd. Ik heb op jonge leeftijd ook geleerd om voor anderen te zorgen. Ik geef veel, maar ik gun mezelf ook wel wat. Eén keer per jaar trek ik naar Frankrijk om te gaan wandelen en de batterijen op te laden. Je moet jezelf dat ook gunnen, vind ik. Je kan veel geven maar goed voor jezelf zorgen is ook belangrijk.”

“Je kan veel geven maar goed voor jezelf zorgen is ook belangrijk.”

—  door Yvette Schreurs