Meer dan 860.000 mensen in België zorgen langdurig voor een dierbaar persoon die omwille van ziekte, ouderdom of een handicap hulp nodig heeft. De grootste groep mantelzorgers zijn vrouwen. Natascha (30) zorgt al acht jaar lang voor haar zieke oma. Een gesprek met een echte schaduwheld.
Natascha (30 jaar ) zorgt sinds 8 jaar voor haar zieke oma Marie-José (82 jaar)
Welke band heb jij met jouw oma?
Natascha: “Mijn mama was alleenstaande en toen mijn opa stierf zijn we bij mijn oma ingetrokken. Toen mijn mama mijn stiefvader leerde kennen hebben we besloten dat ik bij mijn oma bleef. Ik was toen 12. Dit was gewoon uit praktische overwegingen zodat ik dicht bij school kon blijven wonen. Ik zeg altijd dat ik ben opgegroeid met twee mama’s. Mijn oma was niet zomaar mijn oma, ze was een ouder, hielp met mijn opvoeding en durfde me ook wel ten gepaste tijden op mijn donder te geven als ik de puber uithing.”
“Mijn laatste jaar aan de universiteit heb ik niet op kot doorgebracht. Zo kon ik voor haar zorgen.“
Sinds wanneer is jouw oma ziek?
Natascha: “Er was niet echt één moment dat ze ziek werd. Mijn oma heeft altijd al hartproblemen gehad. Daarom dat mijn mama ooit de beslissing heeft genomen om weer bij haar in te trekken na de dood van mijn opa. Door de jaren heen werd ik ouder en zelfstandiger en had mijn oma meer en meer nood aan zorg. Toen ik studeerde is alles wel wat erger geworden. Vernauwingen in de slagaders, hartritmestoornissen, ontstekingen en wondjes die niet wilden genezen door een slechte bloedtoevoer … Mijn laatste jaar aan de universiteit heb ik daarom niet op kot doorgebracht. Ik ben teruggekomen om voor haar te zorgen.“
Jij nam spontaan de zorgtaken op jou?
Natascha: “De zorgtaak is zo geleidelijk aan zwaarder geworden dat ik het niet eens besefte. Ik woonde bovendien nog bij haar dus het was normaal dat ik haar verzorgde. Er was niet echt ooit een keuze. Als een van je ouders ziek is, doe je gewoon wat nodig is om het hen zo comfortabel mogelijk te maken.”
Heb je jezelf persoonlijk dingen ontzegd?
Natascha: “Uitgaan was altijd een moeilijk gegeven. Ik ging wel op stap, maar als ik laat thuiskwam, had ze de neiging om op me te wachten. Gewoon uit bezorgdheid. Maar met haar zwakke gezondheid is het niet slim dat ze zo laat op blijft. Ik heb me daar lang schuldig over gevoeld. Alsof ik had gefaald als zorgverlener als ik een hobby deed of naar een feestje ging. Ik voelde me vaak egoïstisch, maar nu weet ik dat daar niks van aan is. Nu ik de zorgtaak meer deel met mijn moeder is dat aspect al gebeterd. Maar ik kan niet spontaan beslissen om op vakantie te gaan of even bij een lief blijven slapen.”
Hoe gaat jouw naaste omgeving om met het feit dat jij zorgt voor jouw oma?
Natascha: “Het is een vreemd gegeven, een ‘jong’ iemand die voor een (groot)ouder zorgt. Ik ben al mensen tegengekomen die zeiden dat ik me maar moest vermannen als ik moe was. Dat zij ook verschillende keren ’s nachts moesten opstaan voor hun kinderen. Maar zij hadden wel een partner en ik kan je verzekeren: een luier vervangen van een 82-jarige vrouw is niet hetzelfde als die van een kind. Ik krijg soms wel woordjes van lof maar over het algemeen laat ik liever zo weinig mogelijk merken dat ik mantelzorger ben.”
“Een luier vervangen van een 82-jarige vrouw is niet hetzelfde als die van een kind.“
Hoe heeft de zorg voor jouw oma invloed op jouw werk en carrière?
Natascha: “Ik heb het voorrecht om een job en bazen te hebben die heel professioneel en begripvol omgaan met het feit dat ik zorg draag voor iemand. Thuiswerk is altijd mogelijk. Ik bof op dat vlak, in andere sectoren en jobs is het vaak niet zo makkelijk. Toen ik werk zocht was het feit dat ik mantelzorger ben een pijnpunt. Ik werd vaak vergeleken met een vrouw die een kind had, wat op zich al vreemd is. Het feit dat ik een mantelzorger ben, zegt niets anders dan het feit dat ik een zorgzaam persoon ben die veel druk aankan.“
Zondag 23 juni is het Dag van de Mantelzorg.
Zondag 23 juni 2019 is het opnieuw de langste dag van het jaar. Deze symbolische dag staat centraal voor onze mantelzorgers die elke “lange” dag moeten/mogen zorgen voor een persoon die hen nauw aan het hart ligt. Vergeet op deze dag de mantelzorgers in jouw buurt dus niet in de bloemetjes te zetten (of een ontbijtje te serveren ;))