Wat is het eerste wat jij doet als je wakker wordt?  Facebook checken, je mail bekijken, even langs Instagram en het nieuws lezen?  Vaak is dat trouwens ook het laatste wat je doet voor het slapen gaan. Ja, sociale media domineren – wellicht meer dan we zelf willen – vaak onze dag.

Een sociale media detox op zijn tijd is dan misschien nog zo gek niet. Even ontgiften van sociale media : bye bye #FOMO [Fear Of Missing Out] en welkom #JOMO[Joy Of Missing Out]! Ellen test het voor je uit.

SMS: Sociale Media Stress

We worden elke dag gebombardeerd met vrachtladingen informatie. En we swipen, taggen, liken, delen en reageren erop los. Bang om ook maar iets te missen. FOMO [ Fear Of Missing Out] dus. Let maar eens op hoeveel mensen om je heen alleen maar naar dat kleine schermpje staren.

Misschien herken je het wel? Die check-reflex?

#1  De eerste stap om je FOMO te overwinnen is je Facebook, Instagram, WhatsApp, …meldingen uit te zetten. Als je bij elke ping reageert als de hond van Pavlov, wordt het dringend tijd om korte metten te maken met die meldingen.

Het gras is groener aan de overkant

Het gras is altijd groener bij de buren en als iets dat gevoel aanwakkert is het wel sociale media. Kijk maar eens naar je Facebook-feed.  Iedereen lijkt daar een fantastisch leven te hebben: een Pinterestwaardig huwelijk, een verjaardagscadeau om jaloers op te zijn,… Intussen zit jij thuis het gebit van je hond te flossen.

Je lacht, maar geef toe, ook jij post alleen je meest perfecte plaatjes en leuke uitjes, uiteraard met een filtertje erover, toch?  Waardoor anderen zo maar het idee kunnen krijgen dat jij een veel beter, leuker leven leidt dan hen.

Door even een tijdje offline te gaan, krijg je weer veel meer waardering voor je eigen leven.

#2 Denk eens na over de vraag: ‘Hoe sociaal ben jij?’

Voor de mensen die dagelijks actief posten op Facebook, Instagram of welk sociaal medium dan ook: doe dat dus eens even een tijdje NIET! De likes en reacties slurpen je aandacht.

Ben je meer een “volger” en check je 10 keer per dag wat anderen op Facebook hebben gezet? Probeer ook die gewoonte te doorbreken. Misschien durf je zelfs enkele apps te wissen?

Minder social media = meer tijd

Kreeg jij ook een minihartaanval toen je je laatste ‘schermtijd’ zag? Terecht! Social Media statistieken leren ons dat in 2018, 65% van de Belgen gemiddeld 1  uur en 34 minuten van hun tijd per dag op sociale netwerken spendeerden. Wat gemiddeld maar liefst neerkomt op zo’n 76 werkdagen per jaar!

Voor je het weet is er een half uur voorbij maar ben je nu écht beter geworden van al die foto’s die je net bekeken en geliket hebt? Vast niet.

#3 Word je bewust van je mobiele gebruik en investeer liever in authentieke, face-to-face communicatie

Een gratis app om je mobiele telefoongebruik te checken is Checky. De app geeft je inzicht en helpt je afkicken. Stel jezelf een doel en kijk aan het eind van de dag hoe je het er vanaf hebt gebracht.

Mijn Checky-rapportje van de afgelopen week? Gemiddeld een getal met 3 cijfers…
# OMG

Hallo, ik ben Ellen en ik ben een social media-junkie

Even kijken of ik nog een berichtje heb. Een appje, mailtje of like. Een filmpje op Youtube, even schaamteloos gluren naar vakantiefoto’s op insta van een knappe collega, scrollen door Facebook.  Als ik nog even doorscrol  naar beneden, lees ik nog net een leuke update. En ik word weer even blij als een kind. Maar al snel ben ik weer teleurgesteld als de nieuwslijn geen bijzonderheden of smeuïge beelden laat zien. Een paar minuten later denk ik weer: even kijken of ik nog een berichtje heb. Verslaafd aan nieuws en de impulsen die maar blijven doorgaan…

De smartphone werkt als een dopaminepompje : door veel activiteiten op de smartphone maken mensen een lekker golfje van het gelukshormoon dopamine aan. Vergelijk het met een gokverslaafde : hij drukt op een knop. Er gebeurt iets. Dus drukt hij nog een keer. Het gaat om het plezier van de herhaling, de veiligheid van de hele tijd hetzelfde maar net iets anders. Tijd en ruimte vallen weg.

Een gebrek aan zelfcontrole (de drang om te ‘checken’), langdurig en frequent gebruik, ontwenningsverschijnselen en worst case, een negatief effect op andere domeinen in je leven zoals je werk of je relaties: verslaving aan sociale media is een verslaving zoals ieder ander.

Van pretox naar detox

Hoe leer je je nu los te maken van die (check-)drang of erger nog, die verslaving?  Neen, je hoeft daarvoor niet in een hutje op de hei te gaan zitten zonder wifi. Leer dealen met al die prikkels en begin met een kleine stap.

Start met een pretox en laat eens 2 uur je telefoon liggen. Dat lijkt weinig, maar uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen wel zo’n 10 tot 20 keer per uur op hun telefoon kijken. Bouw je offlinetijd steeds meer op en je zal al snel de voordelen er van merken:

• meer rust in je hoofd
• een betere concentratie
• tijd voor andere leuke dingen in het echte leven.

Sluit samen met je vrienden een ‘detoxpact’. Zo kan niemand de ongemakkelijke, stille momenten vullen met op zijn scherm te kijken, terwijl jij radeloos in je lege zakken tast.

Uiteraard kent sociale media ook vele voordelen :  je ziet vrienden en familie die je anders wellicht nooit zou zien,  er wordt informatie aan je voorgeschoteld waar je anders geen weet van zou hebben, … Het uitgangspunt is dan ook niet om smartphonegebruik te verbieden, maar om het gebruik ervan te reguleren.

#4 nog een paar extra tips :

• Bouw vaste momenten op een dag in om berichten te lezen en beantwoorden;
• Verwijder de meest tijdrovende apps van je smartphone zodat je er alleen via een omweg, de browser, op kunt;
• Een papieren agenda, een polshorloge en/of en echte wekker zorgen ervoor dat je je smartphone minder vaak hoeft op te pakken;
• Probeer één dag per week, bijvoorbeeld de zaterdag, helemaal zonder smartphone te doen.

Getest en goedgekeurd

Ik ben ondertussen aan dag 3 van mijn social media detox en de gevolgen zijn al voelbaar. Ik dacht dat het langer zou duren voor er iets zou veranderen, maar neen.

Nadat ik mijn smartphone bevrijdde van de sociale media, ging ik naar de bibliotheek om enkele boeken te kiezen. Ik heb beide boeken (kloefers!) – op bijna drie dagen – al half uit… Als je daarmee tot de conclusie komt dat ik me de hele dag op mijn derrière gevleid heb om te lezen, heb je het goed mis. Waar ik vroeger tijdens het ontbijt en tijdens de lunch op het werk, doelloos door mijn telefoon zat te scrollen om toch maar iets te doen te hebben, heb ik dat vervangen door het lezen van een boek. Een kwartiertje, een half uurtje. Lezen. Niet scannen.  Want ik heb weer tijd om boeken te lezen.

En ik heb weer tijd om te slapen. Hoe gek dat ook klinkt. Na 3 dagen niet meer intensief gebruik te maken van sociale media ervaar ik rust. Het is lang geleden dat ik die rust gehad heb.

Dus vergeet  FOMO! ’t Is nu JOMO [Joy Of Missing Out] en ik ben er gek op.

En omdat je dit waarschijnlijk ook op je telefoon leest, nu snel uit ermee en naar buiten waar de vogels fluiten 😉

— Geschreven door: Ellen Janssen (vrijwilliger VIVA-SVV Limburg)