Iedereen van ons wil graag gezien, gehoord en gerespecteerd worden. We willen ervaren dat wij waardevol zijn. Toch? Als jong meisje doe je jouw best op school om gezien te worden door de leerkrachten en wring je je in allerlei bochten om de nodige aandacht van jouw ouders te ontvangen. In een later stadium verwacht je waardering van jouw partner en op de werkvloer. De behoefte om graag gezien te worden, erbij te horen en om betekenis te hebben, is eigen aan ‘mens zijn’. Soms kan je echter het gevoel krijgen dat dat niet het geval is. Zonde! Lees hieronder hoe je het heft in eigen handen kan nemen en (zelf) kan zorgen voor meer waardering.

Waardering, wat is dat nu precies?

Waardering is het besef dat iets of iemand waardevol is. Synoniemen zijn: appreciatie, dank, eerbetoon, eerbied, erkenning, hulde, respect en sympathie. De psycholoog Abraham Maslow beschouwt het zelfs als één van onze basisbehoeften als mens. In zijn behoeftenpiramide (1934) komt de behoefte aan waardering en erkenning direct na de fysieke behoeften (ademhalen, eten, drinken …), de behoefte aan zekerheid en de sociale behoeften (vriendschap, familie …).

Wij willen waardering krijgen voor vrijwel alles dat ons inspanning of ongemak kost. Met andere woorden, waardering voor datgene waar we ons best voor doen: op het werk, in het gezin, op school, tijdens sport, als vrijwilliger, als (goede) buren… We willen waardering van ons verdriet, het leed dat we (hebben) ondergaan: onze kwaal, ons trauma, angsten en emoties…Maar ook voor de kleine ongemakken: omdat we zo lang in de file stonden; we ons mobieltje kwijt zijn; de garagerekening zo hoog uitviel…

Waardering kan een geweldige positieve stimulans betekenen. Een schouderklopje op z’n tijd zal ons aansporen om het nog beter te doen. Complimenten stimuleren ons het beste uit onszelf te halen. We voelen ons door de omgeving gedragen. Zonder waardering raken we gefrustreerd en gaan we passief tegenwerken. We zijn (bewust of onbewust) boos op degene die ons de waardering niet geeft. We worden nukkig, gaan in protest, weigeren werk, enz.

Waardeer jezelf

Complimenten, waardering en erkenning krijgen van anderen zorgt voor een hemels gevoel. Maar laat je zelfvertrouwen niet teveel afhangen van de waardering van anderen, ook jijzelf kan het eigen zelfvertrouwen en de eigenwaarde versterken.

“Je betekenis wordt niet minder door iemand anders zijn onvermogen om jou op waarde te schatten”

Net als je zelf verantwoordelijk bent voor de behoefte ‘eten’, ‘drinken’ en ‘slapen’, ben je ook verantwoordelijk voor de behoefte ‘waardering’. Krijg je dus geen of weinig complimenten vanuit jouw omgeving, geef dan gewoon aan jezelf die welverdiende schouderklop. Want hè, je hebt dit goed gedaan! Of trakteer jezelf eens op een lekkere lunch in plaats van die alledaagse boterhammen met kippenfilet. Als je jezelf waardeert, ervaar je meer rust. Je accepteert meer wie je bent (met je mooie en iets mindere kanten). Je geniet meer en leeft bewuster.

Help jouw omgeving een handje

Het kan zijn dat je soms het gevoel krijgt (in jouw relatie, de band met vrienden, jouw werkomgeving …) niet gewaardeerd te worden. Besef dat dit niet noodzakelijk zo hoeft te zijn. Misschien weet jouw partner niet hoe hij/zij jou moet waarderen, beseffen jouw vrienden niet dat je hier nood aan hebt of heeft jouw leidinggevende het even te druk om persoonlijk naar jou toe te komen. Maar goed nieuws, ook hier kan je verantwoordelijkheid in nemen. Lees onderstaande tips en geef jouw omgeving een duwtje in de rug naar meer waardering 😉

Praat erover

Het is helaas eerder de regel dan de uitzondering om niets te zeggen als iets goed gaat – misschien staat je leidinggevende of je omgeving er niet of onvoldoende bij stil en denken ze dat ze je wel voldoende erkenning en waardering geven. Oordeel niet te snel en toets je gevoel eerst af. Je zou niet de eerste zijn die ontslag indient en vervolgens wordt overstelpt met complimenten en positieve feedback en onbegrip over je vertrek…

Ken jezelf

Ga na hoe jij graag wordt gewaardeerd. De ene waardering is de andere niet. Er kunnen verschillen zitten op wat mensen als waarderend ervaren. Dat maakt het juist zo moeilijk voor anderen om ‘effectief’ te waarderen. Help ze en geef aan wat jij als teken van erkenning of waardering ervaart bv. compliment, schouderklopje, overuren compenseren, feedback geven, luisterend oor, bos bloemen, informele momenten van samenzijn …

Accepteer complimenten

“Ach, het is graag gedaan”, of ”Tja, dat is nu éénmaal mijn job, dat is toch normaal…” We maken ons er allemaal wel eens schuldig aan, maar door dit te doen stel je de complimentengever teleur. Door complimenten te verkleinen of niet te accepteren, nodig je de ander niet uit om complimenten te geven. Op een gegeven moment stopt het dan ook.

Geef zelf het goede voorbeeld

Geef zelf erkenning en waardering aan anderen (jouw partner, ouders, collega’s …). Mensen die spontaan anderen waarderen, gaan spontaan ook meer waardering ontvangen. Ook als je iemand betaalt voor een dienst, kun je tevens waardering uitspreken: “Wat fijn dat u die reparatie zo snel heeft gedaan”. Denk er dus aan om hier als rolmodel op te treden en zo af en toe ook eens iemand uit je omgeving te erkennen. Het werkt aanstekelijk!

Valkuil

Waardering, erkenning en respect krijg je voor wie je bent, niet om wat je doet of om wat je bereikt hebt. Stop dus moet pleasegedrag (= jouw gedrag aanpassen aan datgene wat de ander verwacht en zal plezieren), waardering na te streven door materiële aankopen en wees je heerlijke (on)gewone zelf.

Niet alleen geluk zit in een klein hoekje

Waardering (net zoals geluk) zit ‘m vaak in de gewone dagelijkse dingen: iemand om z’n mening vragen, een ander tijdig informeren, terugbellen als je dat hebt beloofd, interesse tonen in wat een ander doet, een complimentje geven.